Kant’n dncesinin gcn arkada Schelling ile birlikte kabul etse de Hegel’in Kant dncesindeki kukuculuu kabul etmesi mmkn deildir. Hegel’i Sadece bir Alman, bir Swabial ya da idealist dnr gibi anlayabileceimiz gibi Hermetik bir dnr olarak da yorumlayabiliriz.
Murat Gzel
Modern felsefenin temel esaslarn belirledii dnlen filozoflarn arasnda yer alr Hegel. Onun bu felsefeye daha sonra egemen olan eitli kategori ve ayrmlar esasl olarak ortaya koyan biri olduu zerinde ska durulur. Immanuel Kant’n Salt Akln Eletirisi bata olmak zere dier iki eletiri kitabyla birlikte gelitirdii yaklamn getirdii meseleleri konu edinen Alman idealizminin son iki durandan biri olan Hegel (dier durak elbette Schelling’dir) gelitirdii sistemle felsefeyi bir “bilim” olarak tasavvur etmeye imkn tanr.
Hegel’in bilgelik sever ya da bilgelik arayndaki biri anlamndaki bir filozof olmadn Trkeye Hegel ve Hermetik Gelenek adyla evrilmi kitabnda ne sren Gleen Alexander Magee onun en nemli eseri saylan Tinin Fenomenolojisi’nin sonunda bilgelikle zdeletirdii Mutlak Bilgiye eritii iddiasnda olduunu belirtiyor. Hegelci felsefeyle Hermetik teozofi arasnda belirgin bir tekabliyet olduunu ifade eden Magee bu tekabliyetin tesadfi olmadnn altn izerek Hegel’in eserlerindeki hermetik ge, simge ve rntlere iaret ediyor. Tinin Fenomenolojisi’ndeki inisiyasyon mistisizmi ile ilikili Masonik alt metin, o eserin nszndeki Bhmeci alt metin, Mantk’taki Kabalac-Bhmeci-Lullian etki, Doa Felsefesi’ndeki simyac-Paraselsuscu geler, Nesnel Tin ve dnya tarihi teorisi retisindeki Kabalac ve Joahimcibinylclk etkisi, Hukuk Felsefesi’ndeki simyac ve Gl-Ha imgeler bunlar arasnda.
Okltik isimlerle iliki
Hegel’in sadece bir Kant eletirmeni olarak grlmesinin yanl olduu aktr. Kant’n dncesinin gcn arkada Schelling ile birlikte kabul etse de Hegel’in Kant dncesindeki kukuculuu kabul etmesi mmkn deildir. Hegel’i “Sadece bir Alman, bir Swabial ya da idealist dnr gibi anlayabileceimiz gibi Hermetik bir dnr olarak da yorumlayabiliriz” eklinde bak asna gre deien yorum perspektiflerine ak bir dnr olarak ele almann yanl olduunu ne sren Magee temel iddiasn u ekilde ifade ediyor: Hegel’in gerekten anlamak istiyorsak onu bir Hermetik dnr olarak anlamak zorundayz. Onun yaam ve eserlerinin bu iddiann kantlaryla dolu olduunu belirten Magee Hegel’in sistemindeki pansophia Hermetik gelenein etkisini, philosophia perennis’te Hermetik inancn onaylanmasn ve Hermetik sembolik formlarn yapsal, arkitektonik aralar olarak kullanlmasn da o kantlara dahil ediyor. Hegel’in Hermetik gelenee bal hareketlere ve modern Hermetik gelenein Eckhart, Bruno, Paracelcu, Bhme gibi tannm figrlerine birok olumlu gndermede bulunduunu gzlemleyen Magee, Hegel’in mesmerizm, psiik fenomenler, ubukla maden arama, gelecei grme, byclk gibi okltik konularla geni okumalar yapmakla kalmayp Baader gibi okltik isimlerle de kendisini ilikilendirdiini kaydediyor.
Hegel’in dncesini “tekabliyetler”in Hermetik kullanmyla zdeletirerek kurduunu belirten Magee, onun Platon, Galileo, Descartes, Newton gibi isimlerin yansra Hermes Trismegistus, Pico dalla Mirandola, Robert Fludd ve Knorr von Rosenhoth’un tartld dnce tarihlerine dayandn, derslerinde kendi felsefesi iin kulland “speklatif” sfatnn “mistik” ile ayn anlama geldiini de birden fazla kez ifade ettiine de dikkat ekiyor.
Kitabnda Hermetik gelenein modern zamanlardaki geliimini ksaca zetleyen Magee, Hegel’in erken yllarndaki Hermetik ortam “Byc rakl” ksmnda irdeliyor ve onun Magnus Opus’a ayrd ikinci ksmda da inisiyasyon ayinini (Tinin Fenomenolojisi), Kabalistik aacn (Mantk Bilimi), simyagerlik olarak doa felsefesi ve znel tin felsefesi ile imdinin handaki gl olarak adlandrd nesnel ve mutlak tin felsefesini inceliyor. Hegel ve Hermetik Gelenek
Gleen Alexander Magee
ev. M. Serdal Eglen
Alfa, 2025
Dostlar Gyasettin Sim’i anlatyor
Yasin Aktay ile Aydn Aktay’n birlikte editrlk yaptklar kitapta yarm kalm bir dostluk hikayesi anlatlyor. ocukluunda, lise, niversite yllarnda veya sonrasnda kendisiyle tanp yol yrm, arkadalk yapm, yapabilmi insanlarn Gyasettin Sim hakknda yaptklar ahitlikleri derleyen kitap denmek istenen bir vefa borcunun tesine geerek Gyasettin Sim’in ahsiyetindeki karmakla, incelie vurgu yapyor. Kitapta Gasettin Sim hakknda anlatlan anekdotlar son derece basit grnse de onun herhangi bir kalba smazln da belgeliyor. Kitapta aktarlan ahitliklerin toplamndan btn sradanlnn iinde ok gzel bir Mslman kiiliin sakl olduu gzlemleniyor.
Gyasettin Sim Kitab
ed. Yasin Aktay-Aydn Aktay
Beyan, 2025
100 yldr sren igale kar destans direni
Osmanl devletinin ykm belki de en ok Filistin topraklarnda hissedildi. nk zzeddin el-Kassam’dan Hac Emin el-Hseyni’ye, El Fetih’ten HAMAS’a kadar uzanan yzyllk mcadele tarihinde kendi topranda mlteci konumuna drlm Filistin halk igalcilere, soykrmc Siyonist rejime teslim de olmad. Bu mcadele Filistin halknn direngen iradesini ve kimliini koruma abasn da bize yanstt. Ahmet ler kitabnda Filistin direniinin tarihsel srecine genel bir bak sunarak onun sadece askeri boyutlarn ele almyor, bununla birlikte kltrel, ideolojik ve diplomatik vehelerine de eiliyor. Osmanl devletinin k dneminden gnmze Filistin direniinin ne kan figrlerine de kitapta yer veriliyor.
Filistin’in Asrlk Mcadelesi
Ahmet ler
tezkire, 2024
